زردچوبه با رنگ طلایی و عطر خاصش، یکی از محبوب‌ترین ادویه‌ها در آشپزی است؛ اما وقتی روی فرش می‌ریزد، همان رنگ زیبا می‌تواند به یک کابوس واقعی تبدیل شود. لکه زردچوبه به دلیل رنگدانه قوی و ماندگارش، به‌خصوص در بافت الیاف فرش، به‌سختی پاک می‌شود و اگر به موقع و درست عمل نکنید، ممکن است اثر آن برای همیشه باقی بماند. در این مقاله، به بررسی روش از بین بردن لکه ادویه از فرش می‌پردازیم تا بتوانید بدون آسیب رساندن به بافت و رنگ فرش، زیبایی آن را حفظ کنید.
بهترین مواد برای پاک کردن لکه زرد چوبه و ادویه از روی فرش
لکه زردچوبه و سایر ادویه‌ها، به دلیل داشتن رنگدانه‌های قوی مانند «کورکومین»، به راحتی با آب ساده پاک نمی‌شوند و نیاز به استفاده از مواد خاص دارند تا هم رنگ را از بین ببرند و هم به بافت و رنگ اصلی فرش آسیب نزنند. انتخاب ماده مناسب به جنس فرش، شدت لکه و مدت زمانی که از ایجاد آن گذشته بستگی دارد.
۱. مایع ظرفشویی ملایم و آب ولرم
ساده‌ترین روش از بین بردن لکه ادویه از فرش که حتی بهترین قالیشویی تهران نیز آن را توصیه می‌کند، ترکیب چند قطره مایع ظرفشویی ملایم با آب ولرم است. این محلول چربی و ذرات رنگی ادویه را تجزیه می‌کند و در عین حال به الیاف فرش آسیبی نمی‌رساند. کافی است پارچه تمیز و سفید را آغشته کرده و به آرامی روی لکه ضربه بزنید، نه اینکه آن را بمالید.
۲. سرکه سفید یا آبلیمو
برای پاک کردن اثر سرسخت زردچوبه، می‌توانید نصف فنجان سرکه را با یک فنجان آب و دو قاشق مایع ظرفشویی مخلوط کنید تا یک محلول قدرتمند ایجاد شود. کافی است محلول را روی قسمت مورد نظر از فرش اسپری کرده و با یک اسکاج یا اسفنج نرم به صورت حرکات دورانی، لکه را تمیز کنید تا رنگدانه‌های زردچوبه به طور کامل از بین بروند.
۳. جوش‌شیرین و آب
جوش‌شیرین به دلیل خاصیت جذب بالا و قدرت لکه‌بری ملایم، یک گزینه مؤثر برای از بین بردن لکه زردچوبه است و حتی در خدمات مبل شویی نیز کاربرد فراوانی دارد. برای آماده‌سازی محلول، کافی است جوش‌شیرین را با مایع ظرفشویی به نسبت ۱ به ۳ مخلوط کرده و سپس کمی آب ولرم به آن اضافه کنید تا ترکیبی یکنواخت به دست آید. این محلول را با یک اسکاج نرم به‌آرامی روی لکه بکشید تا رنگدانه‌های زردچوبه از الیاف جدا شوند. پس از پاک شدن لکه، بلافاصله با یک دستمال نرم و خشک روی محل را تمیز کنید تا علاوه بر جذب رطوبت، باقی‌مانده شوینده نیز از روی فرش پاک شود.
۴. مایع سفید کننده
استفاده از مواد سفیدکننده می‌تواند یکی از ساده‌ترین راه‌ها برای پاک کردن لکه زردچوبه از لباس باشد؛ اما قبل از هر چیز باید به جنس فرش توجه کرد؛ زیرا برخی الیاف در تماس با این مواد آسیب می‌بینند. در مورد فرش، توصیه می‌شود هرگز از سفیدکننده‌ها استفاده نکنید، مگر اینکه قسمت لک‌شده کاملا سفید باشد. برای این روش، کافی است نصف فنجان سفیدکننده را با نصف فنجان آب مخلوط کرده و حدود ۱۵ تا ۲۰ دقیقه محل لکه را به محلول آغشته کنید. پس با یک دستمال تمیز و خیس مواد سفید کننده را از روی فرش پاک کنید و اجازه دهید فرش در هوای آزاد خشک شود.
روش از بین بردن لکه ادویه از فرش
برای از بین بردن لکه زرد چوبه یا هر ادویه دیگری از روی فرش مراحل زیر را به ترتیب انجام دهید.
۱. واکنش سریع برای جلوگیری از ماندگاری لکه
هر ثانیه در پاک کردن لکه زردچوبه و ادویه اهمیت دارد. به محض ریختن، با یک قاشق یا کارد غیر تیز، آرام مواد ریخته‌شده را از روی فرش جمع کنید و مراقب باشید که لکه به داخل بافت الیاف فشار داده نشود. سپس با یک دستمال سفید و تمیز، سطح را به‌آرامی فشار دهید تا باقی مواد اضافی جذب شود؛ اما از مالیدن خودداری کنید، چون این کار لکه را پخش و تثبیت می‌کند.
۲. استفاده از محلول تمیزکننده ملایم
در یک کاسه، یک قاشق چایخوری مایع ظرفشویی ملایم را با یک لیوان آب ولرم مخلوط کنید. یک پارچه یا اسفنج سفید را به محلول آغشته کرده و به آرامی با حرکت ضربه‌ای روی لکه کار کنید. حرکت دایره‌ای یا مالیدن شدید باعث نفوذ بیشتر رنگ به عمق الیاف می‌شود، بنابراین آرامش و حوصله در این مرحله کلید موفقیت است.
۳. خنثی‌سازی رنگ با سرکه یا آبلیمو
همانطور که گفتیم سرکه و آبلیمو مواد عالی برای لکه‌های مقاوم هستند. برای این کار لازم است محلول مساوی از سرکه سفید و آب ولرم یا چند قطره آبلیمو را روی لکه بزنید. اجازه دهید ۵ تا ۱۰ دقیقه بماند تا خاصیت اسیدی رنگدانه زردچوبه را تجزیه کند. سپس محل را با آب تمیز بشویید تا باقی‌مانده اسید از الیاف خارج شود و به رنگ اصلی فرش آسیب نرسد.
۴. استفاده از جوش‌شیرین برای لکه‌های باقی‌مانده
اگر بعد از مراحل بالا همچنان اثر زرد باقی ماند، کمی جوش‌شیرین را با آب مخلوط کرده و به صورت خمیر روی لکه بگذارید. پس از خشک شدن کامل، آن را با جاروبرقی جمع کنید. این روش رنگ باقی‌مانده را روشن‌تر کرده و بافت فرش را تازه می‌کند.
۵. خشک کردن و بررسی نهایی
در پایان، با یک حوله خشک یا دستمال ضخیم، رطوبت روی فرش را جذب کنید. بهتر است اجازه دهید فرش در یک محیط با جریان هوای ملایم خشک شود تا بوی نامطلوب باقی نماند. اگر هنوز ردی از لکه باقی بود، می‌توانید دوباره از شامپو فرش یا خدمات حرفه‌ای قالیشویی استفاده کنید تا ظاهر فرش کاملاً تمیز شود.
راز موفقیت در روش از بین بردن لکه ادویه از فرش
به طور کلی با رعایت مراحل و انتخاب مواد مناسب، می‌توان به‌سادگی لکه‌های سرسخت را از بین برد و ظاهر فرش را مانند روز اول حفظ کرد. استفاده از محلول‌های خانگی ملایمی مانند ترکیب مایع ظرفشویی با سرکه یا جوش‌شیرین، مؤثرترین روش از بین بردن لکه ادویه از فرش است؛ زیرا هم رنگدانه‌ها را تجزیه می‌کند و هم به الیاف آسیبی نمی‌زند. اقدام سریع، شست‌وشوی ملایم و خشک‌کردن صحیح، کلید موفقیت در پاک‌کردن این نوع لکه‌ها و جلوگیری از ماندگاری آن‌هاست.